Xét Nghiệm Máu Cho Bà Mẹ Mang Thai / TOP 9 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 3/2023 # Top View

Xét nghiệm máu khi mang thai là xét nghiệm vô cùng cần thiết được các chuyên gia khuyến cáo nên thực hiện ở các thai phụ. Vậy, xét nghiệm này có thật sự cần thiết, nên lưu ý những gì để mang lại hiệu quả tốt nhất cho mẹ và bé? Bài viết sau sẽ là câu trả lời dành cho bạn.

Vì sao mẹ bầu cần tiến hành xét nghiệm máu?

Xét nghiệm máu là xét nghiệm mang ý nghĩa quan trọng giúp:

Đánh giá tình trạng sức khỏe mẹ bầu và thai nhi.

Dự đoán nguy cơ cho thai kì và quá trình sinh nở để có các phương án dự phòng nhằm hạn chế thấp nhất rủi ro có thể xảy ra.

Hỗ trợ tư vấn dinh dưỡng, thực hiện sàng lọc trước sinh.

Loại bỏ nguy cơ dị tật bẩm sinh ở trẻ.

Ngăn ngừa các nguy cơ bệnh lý tiềm ẩn ở trẻ.

Các loại xét nghiệm máu khi mang thai cần thực hiện

Để đảm bảo quá trình mang thai cũng như sinh nở của người phụ nữ được trọn vẹn và đảm bảo sức khỏe, sự phát triển toàn diện của bé yêu, thai phụ nên tiến hành các xét nghiệm máu cơ bản sau:

Hội chứng Down: Xét nghiệm máu giúp kiểm tra sớm những bất thường ở bào thai xem thai nhi có khả năng mắc hội chứng Down hay không. Đây là một bệnh lý rất nguy hiểm và gây nên những hệ lụy nghiêm trọng cần được phát hiện sớm để có liệu pháp điều trị kịp thời.

Kiểm tra nhóm máu: Thông qua xét nghiệm máu giúp xác định chính xác nhóm máu của người mẹ để từ đó đưa ra các phương án dự sinh trong trường hợp sản phụ mất máu quá nhiều khi sinh cần được truyền máu để cứu mạng. Đặc biệt, có những trường hợp trong nhóm máu của mẹ có yếu tố Rh- và bố là Rh+ thì thai nhi có thể mang yếu tố RH+ đối nghịch với mẹ khiến cơ thể người mẹ sản xuất ra chất kháng thể phá hủy hồng cầu ở thai nhi gây nên những tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Do đó, xét nghiệm máu lúc này giúp đưa ra những phương án dự phòng và giải pháp điều trị hữu hiệu đảm bảo sức khỏe mẹ bầu và trẻ.

Bất thường hồng cầu: Thông qua kiểm tra công thức máu sẽ giúp các bác sĩ chẩn đoán bệnh tế bào hình liềm hoặc thalassaemia – là hai căn bệnh rối loạn tế bào máu nguy hiểm gây nên tình trạng thiếu máu ở mẹ, cản trở thai nhi phát triển.

Mức độ kháng thể với virus: Các virus nguy hiểm như: Rubella, xoắn khuẩn gây bệnh giang mai, HIV,… tiềm ẩn những rủi ro rất lớn với thai phụ nếu mắc phải. Do đó, xét nghiệm máu khi mang thai là thủ thuật cần thiết giúp hạn chế tối đa rủi ro từ các virus gây hại này.

Phát hiện CMV (Cytomegato virus): Đây là một loại virus lây truyền khi tiếp xúc giữa người với người và chỉ có thể phát hiện khi tiến hành xét nghiệm máu. Thông thường, bệnh không gây nên hậu quả nặng nề nào. Tuy nhiên, với bà bầu thì đây lại là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng sảy thai, dị tật bẩm sinh nghe nhìn, chậm phát triển.

Viêm gan B: Nguy cơ lây nhiễm viêm gan B từ mẹ mắc bệnh qua con là rất cao gây nên tổn thương nghiêm trọng cho gan của trẻ. Bệnh nếu được phát hiện sớm có thể loại bỏ hoàn toan nguy cơ lây nhiễm bằng vacxin. Tuy nhiên, ngoại trừ xét nghiệm máu thì rất khó để phát hiện bệnh lý này bằng các liệu pháp thông thường khác.

Rối loạn tế bào máu: Xét nghiệm máu khi mang thai cho phép bác sĩ xác định hàm lượng heamoglobin trong máu, từ đó đánh giá hàm lượng sắt hiện tại.

Tìm kháng thể HIV: Virus HIV chính là nghuyên nhân gây bệnh AIDS – nỗi ám ảnh của cả nhân loại. Xét nghiệm máu giúp phát hiện bệnh lý này hiệu quả, nếu xác định kết quả dương tính, thai phụ và em bé sẽ được điều trị để giúp duy trì sức khỏe mẹ và bé, cũng như hạn chế nguy cơ bé bị nhiễm virus HIV.

Thời điểm nào cần xét nghiệm máu cho bà bầu?

Trên thực tế, không có quy định bắt buộc bà bầu phải xét nghiệm máu. Tuy nhiên, theo khuyến cáo từ các chuyên gia thì xét nghiệm máu là hoạt động cần thiết với thai phụ nhất là trong giai đoạn 3 tháng đầu của thai kì.

Từ tuần 28 của thai kì trở lên xét nghiệm máu cũng được coi là thủ tục cần thiết để chuẩn bị ca sinh nở: nhóm máu, sự đông máu, một số bệnh về máu, bệnh truyền nhiễm,…

Việc nắm được các chỉ số máu cơ bản sẽ giúp mẹ bầu kiểm soát sức khỏe của bản thân và dành sự chăm sóc tốt nhất cho bé yêu. Bạn có thể tham khảo một vài chỉ số cơ bản của xét nghiệm máu trong thời kỳ mang thai sau:

Vượt ngưỡng: Mẹ bầu có vấn đề hoặc các nguyên nhân: suy tim sung huyết, xuất huyết tiêu hóa, sốc, sốt,…

Vượt ngưỡng: Tăng nguy cơ mẹ bầu mắc bệnh Gout ảnh hưởng tới khớp, sỏi thận

Thấp hơn: dẫn tới bệnh Wilson, tổn thương tế bào gan.

Vượt ngưỡng: khả năng đào thải của gan bị suy giảm gây nên các vấn đề về gan.

Nhóm mỡ máu

Cholesterol: 3,4 – 5,4 mmol/l

Trglycerid: 0,4 – 2,3 mmol/l

HDL – Choles: 0,0 – 2,9 mmol/l

Vượt ngưỡng: nguy cơ bệnh tim mạch, huyết áp.

Vượt ngưỡng: giảm sức đề kháng của gan và hệ miễn dịch.

Vượt ngưỡng: tăng đường huyết gây nguy cơ tiểu đường ở mẹ bầu.

Thấp hơn: Mẹ bầu mắc chứng tụt huyết áp.

Vượt ngưỡng: nguy cơ bệnh về thận, tiểu đường, tăng huyết áp, NMCT cấp,…

Thấp hơn: có thể dẫn đến tình trạng sản giật.

Tuy nhiên, để hiểu rõ nhất về các thông số kiểm tra máu cho mẹ bầu, cách tốt nhất là bạn nên lựa chọn địa chỉ uy tín, chất lượng để được các bác sĩ giải thích kết quả xét nghiệm và tư vấn giải pháp kịp thời nhằm đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho cả mẹ và bé.

Hiện nay, Đa khoa Pacific chính là địa chỉ xét nghiệm máu uy tín, chất lượng dành cho bà bầu được nhiều người lựa chọn vì những ưu thế nổi bật:

Phụ nữ mang thai thường được chỉ định xét nghiệm yếu tố máu Rh trong những tuần đầu của thai kỳ. Đây là xét nghiệm quan trọng mà mẹ bầu không thể bỏ qua.

Trong máu của mỗi người đều tồn tại yếu tố máu Rh + (dương tính) hoặc Rh – (âm tính). Yếu tố máu Rh là một kháng nguyên hay protein đặc biệt trong tế bào hồng cầu giúp cơ thể hình thành cơ chế tự bảo vệ bằng cách phân biệt hóa máu của chính mình. Yếu tố xác định nhóm máu của trẻ đều được thừa hưởng từ gen của cha mẹ mình.

Hệ thống nhóm máu Rh gồm gần 50 loại kháng nguyên, trong đó kháng nguyên D là quan trọng nhất với tính sinh miễn dịch cao. Trong hai loại thì nhóm máu Rh+ phổ biến hơn cả và nhóm máu Rh- được coi là nhóm máu hiếm. Tuy nhóm máu Rh- không được coi là một loại bệnh và không ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến thai kỳ nếu người này mang thai.

Nguy cơ sẽ xảy ra khi người mẹ mang nhóm Rh- nhưng mang thai đứa con có nhóm Rh+. Lúc này, cơ thể người mẹ có thể sản xuất kháng thể chống lại các tế bào hồng cầu có Rh+ của trẻ và gây ra những biến chứng nguy hiểm không thể lường trước.

Lý do cần phải xét nghiệm yếu tố máu Rh khi mang thai

Nếu người mẹ có yếu tố máu Rh- nhưng lại mang bầu bé có nhóm máu Rh+, thì trẻ có thể bị biến chứng tán huyết do cơ thể mẹ bầu sản xuất ra kháng thể chống lại yếu tố Rh- trong tế bào hồng cầu của thai nhi. Vì yếu tố máu Rh không tương thích giữa mẹ và con, nên khi máu của thai nhi rò rỉ vào cơ thể mẹ trong thời kỳ mang thai, cơ thể mẹ bầu sẽ sinh ra kháng thể tấn công máu của thai nhi, làm tổn hại đến tính mạng của bé.

Để ngăn chặn hậu quả nghiêm trọng do bất đồng yếu tố máu giữa mẹ và con, các bác sĩ sản khoa khuyến cáo mẹ bầu nên thực hiện xét nghiệm yếu tố máu ở thời gian đầu thai kỳ.

Thông thường, nếu hai vợ chồng mang yếu tố máu Rh khác nhau, các bác sĩ sẽ phải theo dõi suốt quá trình mang thai để đảm bảo cơ thể mẹ không sản sinh ra kháng thể chống lại yếu tố máu bất đồng trong cơ thể bé.

Không tương thích Rh gặp ở những đối tượng nào?

Đối với bất kỳ người phụ nữ nào nếu có nhóm máu Rh- và mang thai em bé có nhóm mau Rh+ hoặc chưa xác định được tình trạng nhóm máu Rh thì đều có nguy cơ xảy ra bất đồng nhóm máu Rh.

Bởi vì cần phải mất một khoảng thời gian để phát triển kháng thể nên thường mang thai đứa con đầu tiên không bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, trong lần mang thai tiếp theo nếu đứa trẻ tiếp tục mang Rh+ thì các kháng thể Rh có thể đi qua nhau thai và phá hủy các tế bào hồng cầu của thai nhi.

Ngoài ra, sản phụ có thể tiếp xúc với máu Rh+ trong các xét nghiệm hoặc thủ tục trước sinh như chọc ối.

Triệu chứng khi không tương thích Rh

Sự ảnh hưởng của việc không tương thích Rh ở thai nhi có thể gây ra những biến chứng từ nhẹ cho đến nặng, nguy hiểm nhất là đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Khi các kháng thể của mẹ được sản xuất và tấn công tế bào hồng cầu của thai nhi với triệu chứng của bệnh tan máu, đồng nghĩa với việc tế bào hồng cầu của đứa trẻ đang bị phá hủy và tích tụ bilirubin trong máu.

Trong trường hợp có quá nhiều nồng độ bilirubin trong máu thì em bé sẽ có một vài triệu chứng như vàng da và vàng củng mạc, trương lực cơ thấp, hôn mê…

Tuy nhiên những triệu chứng này sẽ thuyên giản nếu việc điều trị không tương thích Rh thành công.

Biến chứng của không tương thích Rh

Nếu được phát hiện kịp thời và có những can thiệp cần thiết thì sẽ hạn chế tối đa những nguy cơ mà tình trạng không tương thích Rh tạo ra. Tuy nhiên trong một số trường hợp, những ảnh hưởng của tình trạng bất đồng Rh không được ngăn chặn thì có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như:

– Co giật

– Thiếu máu

– Suy tim

– Trẻ gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần, vận động, thính giác,…

– Tổn thương não thai nhi hay vàng da nhân não

– Tử vong

Chẩn đoán không tương thích yếu tố Rh bằng cách nào?

Trong lần khám thai đầu tiên, bác sĩ sẽ chỉ định sản phụ thực hiện xét nghiệm nhóm máu để xác định tình trạng Rh của bản thân.

Nếu kết quả là nhóm máu Rh- thì có thể người chồng cũng được đề nghị kiểm tra yếu tố này để có nhận định chính xác hơn. Trong trường hợp người chồng mang nhóm máu Rh- thì sẽ không cần phải lo lắng. Ngược lại, nếu người chồng mang nhóm máu Rh+ thì cần thực hiện một số xét nghiệm khác để tìm kiếm những yếu tố bất đồng nhóm máu.

Theo đó, sản phụ có thể thực hiện thêm xét nghiệm dương tính gián tiếp Coombs. Phương pháp này sẽ sử dụng mẫu máu để tìm sự hiện diện của các kháng thể phá hủy tế bào trong huyết tương.

Ngoài ra, các bác sĩ còn căn cứ vào nồng độ bilirubin trong máu của em bé để xác định sự bất động nhóm máu. Nếu chỉ số cao hơn bình thường thì đó là dấu hiệu của sự không tương thích.

Một hình thức khác nữa là tiến hành lấy máu sau đó kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định hình dạng và cấu trúc của các tế bào hồng cầu để xem có xuất hiện dấu hiệu phá hủy hồng cầu trong máu trẻ sơ sinh hay không.

Điều trị bất đồng nhóm máu Rh

Nếu trường hợp bất đồng nhóm máu Rh ở thể nhẹ thì em bé ngay sau khi sinh có thể được điều trị theo 3 cách chính là truyền máu, truyền chất điện giải và quang trị liệu.

Theo đó, quang trị liệu là phương pháp sử dụng đèn huỳnh quang chiếu lên cơ thể trẻ để làm giảm hàm lượng bilirubin trong máu và được tiến hành lặp đi lặp lại cho đến khi các kháng thể Rh âm tính cùng lượng bilirubin dư thừa được loại bỏ khỏi máu.

Còn đối với mẹ bầu trong giai đoạn mang thai nếu chưa tạo ra kháng thể thì sẽ được tiêm globulin miễn dịch để phòng tránh bất đồng nhóm máu.

Cách phòng tránh bất đồng nhóm máu Rh

Điều đầu tiên để phòng tranh bất đồng nhóm Rh thì người phụ nữ cần thực hiện xét nghiệm Rh khi mang thai để phân loại nhóm máu Rh+ hay Rh-. Sau đó nếu kết quả là Rh- thì cần có phương pháp can thiệt kịp thời như hỏi ý kiến bác sĩ về kế hoạch tiêm globulin miễn dịch trong khi mang thai.

Việc tiêm dự phòng kháng thể anti-D Immunoglobuli trong ba tháng cuối của thai kỳ để trung hòa mọi kháng nguyên RhD dương tính, giúp ngăn tạo ra kháng thể chống lại hồng cầu của thai nhi.

Đây là chỉ số giúp bác sĩ phát hiện thận có dấu hiệu bất thường không. Nếu chỉ số URE vượt quá khoảng giới hạn 2,5- 7,5 mmol/l thì thận của mẹ đang có vấn đề. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp URE tăng do tắc nghẽn đường tiết niệu, suy tim sung huyết, cơ thể bị mất nước, xuất huyết tiêu hóa, sốt.

URIC trong giới hạn là 150 – 360 umol/l. Nếu chỉ số này bị vượt quá, nguy cơ mẹ bầu mắc gout là rất cao. Và nếu chỉ số quá thấp thì dẫn tới tổ thương tế bào gan, bệnh Wilson.

Đây là nhóm chỉ số có vai trò rất quan trọng mà mẹ bầu cần biết, nếu chỉ số nhóm mỡ máu vượt quá giới hạn, nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp rất cao, nguy hiểm cho cả mẹ và bé. Nhóm mỡ máu có khoảng giới hạn là Cholesterol 3,4- 5,4 mmol/l, Tryglycerid 0,4- 2,3 mmol/l, HDL- Choles t0,9- 2,1 mmol/l, LDL- Choles 0,0- 2,9 mmol/l.

Đây là một chỉ số miễn dịch cho tế bào gan. Giới hạn bình thường của GGT là từ 0,0- 53,0 umol/l. Khi chỉ số này tăng lên, gan giảm sức đề kháng, giảm khả năng miễn dịch và khả năng đào thải kém đi.

Chỉ số GLU sẽ cho mẹ bầu biết lượng đường có trong máu có ở mức giới hạn trung bình không, có mắc bệnh tiểu đường không. GLU bình thường từ 4,1-6,1 mmol/l, nếu nhỏ hơn thì mẹ bầu bị mắc chứng tụt đường huyết, và nếu cao hơn thì mẹ bầu đang có nguy cơ tăng đường huyết dễ bị tiểu đường, ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe, cũng như thai nhi.

CRE (Creatinine) là chất thải của quá trình trao đổi chất ở cơ. Đối với mẹ bầu giới hạn CRE là 53- 100 umol/l. Nếu vượt quá chỉ số giới hạn này sẽ dẫn tới các trường hợp bệnh về thận, tiểu đường, tăng huyết áp, ngược lại nếu chỉ số này thấp hơn giới hạn tiền sản giật có thể là một nguy cơ,

Ngoài ra, mẹ bầu cũng nên chú ý đến các Kết quả xét nghiệm máu khi mang thai như HIV, Anti-Hbs, HbsAg,… xác định những nguy cơ: viêm gan B, bệnh giang mai, Rubella,… kiểm tra được hàm lượng chất dinh dưỡng, xác định thai nhi mắc hội chứng Down không.

Lưu ý để kết quả xét nghiệm máu khi mang thai chính xác

– Thời điểm lấy máu xét nghiệm cho thai phụ tốt nhất là vào buổi sáng.

Xét nghiệm máu có vai trò quan trọng đối với sức khỏe của mẹ và thai nhi. Mẹ bầu cần xét nghiệm máu ngay ba tháng đầu thai kì phát hiện dấu hiệu bất thường cũng như xét nghiệm máu định kì trong mỗi lần đi khám thai, để có những thông tin chính xác về sức khỏe thai kỳ từ đó được chỉ định xử trí đúng cách.

Kết quả xét nghiệm máu khi mang thai cách đọc thế nào và những lưu ý gì, hi vọng rằng qua thông tin trên bạn đọc đã có những chia sẻ hữu ích. Nếu cần tư vấn thêm, vui lòng liên hệ Bệnh viện Thu Cúc Tổng đài 1900 55 88 92 để được giải đáp miễn phí.

Trong thai kì, nếu sản phụ mắc phải một số bệnh như rubella, bệnh phụ khoa,… sẽ có nguy cơ sinh non, sinh con dị tật như mù lòa, điếc, tim mạch, chậm phát triển trí tuệ… Vì vậy, chị em phụ nữ khi lên kế hoạch có con có nên xét nghiệm máu trước khi mang thai.

Bên cạnh đó, xét nghiêm máu trước khi mang thai còn giúp kiểm tra xem người phụ nữ đang muốn làm mẹ có mắc các bệnh lý nguy hiểm, không nên có con như: nhiễm HIV, ung thư… Các loại xét nghiệm cần thực hiện dựa trên xét nghiệm mẫu máu bao gồm:

Xét nghiệm chức năng gan

Các bệnh lý ở gan như viêm gan siêu vi B, C có khả năng cao lây truyền từ mẹ sang con thông qua đường máu và bào thai. Trẻ sơ sinh cũng có thể bị lây nhiễm trong quá trình sinh và quá trình chăm sóc như khi mẹ cho con bú… Vì vậy, trước khi mang thai, cần xét nghiệm chức năng gan nhằm tầm soát các nguy cơ mắc bệnh. Nên tiến hành trong 3 tháng trước khi quyết định mang thai. Cách phổ biến là kiểm tra tĩnh mạch, xét nghiệm máu.

Virus Rubella đi qua máu của người mẹ nhiễm vào thai nhi, gây nhiễm trùng bào thai, có thể gây hội chứng rubella bẩm sinh ở trẻ. Nếu trẻ bị nhiễm bệnh trong 3 tháng đầu đời sẽ có nguy cơ cao bị mù lòa, điếc, bệnh tim mạch, hở hẹp van tim, hẹp động mạch phổi, chậm phát triển trí tuệ… Người mẹ có khả năng sảy thai cao. Phương pháp phổ biến nhằm phát hiện virus gây bệnh rubella là xét nghiệm tĩnh mạch máu. Phương pháp này được áp dụng cho tất cả ở phụ nữ độ tuổi sinh đẻ. Chị em cần làm xét nghiệm này ít nhất 3 tháng trước khi dự định mang thai.

Xét nghiệm bất thường nhiễm sắc thể

Nếu chị em có người thân trong gia đình mắc bệnh di truyền, hoặc đã từng sảy thai, và tuổi từ 35 trở lên, rất cần xin tư vấn từ bác sĩ để thực hiện xét nghiệm bất thường nhiễm sắc thểtrước khi mang thai. Phương pháp phổ biến để kiểm tra bất thường nhiễm sắc thể là xét nghiệm máu. Xét nghiệm này nên được kiểm tra trong thời gian 3 tháng trước khi mang thai. Mục đích là để kiểm tra các bệnh di truyền từ bố mẹ có thể lây sang trẻ sơ sinh.

Việc xét nghiệm công thức máu trước hết để xác định tình trạng thiếu máu trong cơ thể người phụ nữ và có cần bổ sung thêm sắt hay không. Đó là do việc mang thai sẽ làm cho chứng thiếu sắt, thiếu máu trở nên nghiêm trọng.

Thứ hai, việc xét nghiệm máu còn nhằm xác định nhóm máu để khi cần thiết, thai phụ hoặc em bé sẽ được truyền máu và xác định yếu tố Rh để phòng bất đồng nhóm máu mẹ và con. Kết quả của xét nghiệm cho biết người đó âm tính hay dương tính với Rh. Nếu người mẹ âm tính với Rh (Rh-), còn người bố dương tính với Rh (Rh+), em bé có thể mang Rh(+). Khi đó, cơ thể mẹ sẽ sản xuất những chất kháng thể làm thai nhi bị đào thải hoặc trẻ sẽ tử vong ngay khi sinh ra.

Ngoài ra, người mẹ tương lai cũng cần xét nghiệm sinh hóa máu, xét nghiệm đường huyết trong máu để kiểm tra đường huyết và các vấn đề về chức năng thận.